AKTS (ECTS) Nedir?

Erasmus programı kapsamında desteklenen bir başka etkinlik alanını oluşturan Avrupa Kredi Transfer Sistemi (AKTS) bir akademik denklik sistemi olup, temel amacı farklı ülkelerin eğitim kurumlarında öğrenim gören değişim öğrencilerinin aldıkları derslerin sonuçlarının olabildiğince adil bir biçimde ilgili kurumlarca karşılıklı olarak tanınmasını sağlamaktır. Bu sistemin uzun vadeli amacı ise, kredi ve notlandırma konularında Avrupa çapında standartlaşmayı sağlamak, böylelikle Avrupa bütünleşmesinin eğitim boyutunu güçlendirmektir. Bu bakımdan Avrupa Kredi Transfer Sistemi, yüksek öğrenim alanında Avrupa çapında geçerli bir “ortak dil” olarak nitelendirilmektedir. Akademisyenler derslere AKTS kredisi verirken derslerin içeriklerini de gözden geçirmek durumda kalmaktadırlar çünkü AKTS prensiplerine göre derslerini yeniden kredilendirirken öğrencinin çalışma süresini, dersin zorluğunu, öğrenim hedeflerini ve dersin öğrenciye olan mesleki katkısını göz önünde bulundurmak zorundadırlar. Bu zorunlulukta derslerin içeriklerinin yenilenmesine ve dolayısıyla eğitim kalitesinin artmasına yol açmaktadır.

AKTS (ECTS) Nasıl Uygulanır?

AKTS’nin uygulanmasında şu temel araçlardan yararlanılır:

Eğitim Kılavuzu (AKTS Bilgi Paketi): Üniversiteler tarafından gerek merkezi düzeyde, gerekse fakülte ve bölümler düzeyinde ilgili kişilerin katılımıyla ortaklaşa hazırlanan Eğitim Kılavuzu yabancı ülkedeki bir öğrencinin ihtiyaç duyabileceği tüm akademik ve sosyal bilgileri içereceğinden AKTS ve uygulanışı konusunda da ayrıntılı bilginin bulunması gerekmektedir. Ayrıca öğrenci değişim programlarına katılan bölümlerin her birinin tüm dersler için derslerin işlenişini, AKTS kredilerini, derslerin içeriği ve diğer gerekli bilgileri bu kılavuza eklemeleri gerekmektedir.

Başvuru Formu (Application Form): Başvuru formu, değişim programından yararlanmak isteyen öğrenci tarafından doldurulur, öğrencinin akademik ve sosyal yetkinliği ile ilgili fikir sahibi olunmasını sağladığından öğrencinin değişime uygun olup olmadığı hakkında ön bilgi verir.

Öğrenim Anlaşması (Learning Agreement): Öğrenim Anlaşması, öğrenci, kendi kurumu ve değişim öğrencisi olarak bulunacağı kurum arasında yapılan üçlü anlaşmadır. Öğrenim Anlaşması öğrencinin değişim için gittiği üniversitede aldığı derslerin kendi üniversitesine döndüğü zaman sayılmasını sağlar.

AKTS Transkripti: AKTS Transkripti değişim öğrencisinin yurtdışına gitmeden önceki ve döndükten sonraki başarı durumunu gösteren bilgileri içerir. Öğrencinin yurtdışında aldığı derslerin kredi değerleri ve başarı durumu hem yerel notlandırma ve kredi sistemine göre, hem de AKTS’nin standart sistemine göre belirlenip transkripte işlenir.

AKTS Notlandırma Sistemi

Avrupa Kredi Transfer Sistemi uygulamada iki temel alana ayrılmaktadır:

AKTS Kredisi: Bu konu AKTS’ in belkemiğini oluşturmaktadır. Buna göre AKTS’ ye katılacak tüm kurumlar için göz önünde bulundurulması gereken temel kural, bir akademik yılda alınması gerekli tüm derslerin kredilerinin toplamının 60 olması zorunluluğudur. Bu durumda yarıyıl başına alınması gereken zorunlu derslerin kredi olarak karşılığı 30 olacaktır. Bu noktada önemli bir diğer husus da kredi miktarının belirlenmesinde temel alınacak ölçütün ‘iş yükü’ olduğudur. Bir dersin iş yükü şu etkenler aracılığıyla belirlenir: haftalık ders saati sayısı, seminerler, pratiğe yönelik çalışmalar, alan çalışmaları, araştırma projeleri, bitirme tezi, evde ya da kütüphanedeki bireysel çalışma.

Herhangi bir dersin kredi miktarının belirlenmesinde bu ölçütlerin tamamından yararlanacağından, örneğin haftalık ders saati görece az olan bir ders evde ya da kütüphanede çok çalışıp araştırma yapmayı gerektiriyorsa kredi değeri haftalık ders saati daha çok olan bir dersten daha yüksek olabilir. Yani asıl önemli olan, ders yüküyle orantılı olarak dersin kredisi belirlenirken mümkün olduğunca adil davranmaktır.

AKTS Notlandırma Sistemi: Yüksek öğrenim alanındaki değişim programlarının uygulanmasında en çok karşılaşılan güçlüklerden biri öğrencinin başarısının farklı ülkelerin eğitim kurumlarında farklı ölçeklerle değerlendirilmesi, dolayısıyla zaman zaman öğrencilerin ülkelerinde döndüklerinde mağdur olmalarıdır. Bu sorunu aşmak üzere notlandırmada şeffaflığı amaçlayan bir sistem oluşturulmuştur. Buna göre aşağıdaki tabloda gösterilen değerler üzerinde anlaşılmıştır.

Aşağıdaki tablodaki notlandırma sistemi yükseköğretim kurumlarının kendi notlandırma sistemlerine müdahaleyi amaçlamamakta, yükseköğretim kurumları AKTS notlandırma sistemini nasıl uygulayacaklarına kendileri karar vermektedirler.