Üniversitemizde Cumhuriyet Dönemi Marşları Fotoblok Sergisi Düzenlendi

Üniversitemizde Osmanlıdan Cumhuriyete geçiş döneminin müzikal anlamdaki belgeleyicisi olan marşları konu edinen Cumhuriyet Dönemi Marşları Fotoblok Sergisi sanatseverlerle buluştu.

Kurul Başkanlığını Rektörümüz Prof. Dr. Erhan Özden’in, Onursal Başkanlığını Devlet Arşivleri Başkanı Prof. Dr. Uğur Ünal’ın gerçekleştirdiği sergi ziyaretçiler tarafından büyük beğeni topladı.

Üniversitemizin 2023-2024 Akademik Yıl Açılış Töreninde gerçekleşen serginin düzenleme kurulunda Prof. Dr. Ahmet Feyzi, Öğr. Gör. Abdulkerim Turkaya, Mukadder Avan, Metin Elbeyoğlu, Ferhat, Doğangönül, Nazlı Genç Gültekin, Nesrin Palamutlu, Tuba Ardıl, Hümeyra Yurtsever, Saim Özdemir, Ayşe Koyuncu yer aldı.

Cumhuriyet Dönemi Marşları Fotoblok Sergisi

Marş formundaki eserlerin Türk Müzik Kültürüne girişi yepyeni bir müzikal biçimin de bu kültür içerisinde belirginleşmesini beraberinde getirmiştir. Bu tip eser­lerin Türk Müziğinde yaygınlaşması, hanedan ismine marş besteleme ve milli marş geleneğinin başlangıcına da işaret etmektedir. XIX. Yüzyıl süresince yoğun bir şekilde görülen bu eserler ve ithaflar, asıl itiba­riyle büyük bir değişimin de simgeleri olmuştur. Nitekim marş besteleme çalışmalarının başlangıcının Çoksesli Türk Müziğinin ortaya çıkışı ve gelişiminde temel teşkil ettiği de aşikârdır. Musika-i Hümâyûn’un kurulduğu ilk yıl­larında repertuvarını genellikle marş türü basit eserlerden oluşturduğu ve daha üst düzey eserleri ise zaman sonra seslendirdikleri bilinmektedir ve bu açıdan bakıldığında marş türü eserlerin müzik kültüründeki değişim aracısı olarak kilit noktada bulunduğu anlaşılmaktadır.

Türk Müzik Kültüründe patronaja da aracılık işlevi üstlenen marş ve besteler, daha önceki yüzyıllarda edvar ve risalelerde de görüldüğü üzere hanedana ithaf edilme şeklinde hâmiyle buluşturulmuştur. Dönem hâ­mileri, isimleriyle ölümsüzleşen bu marş ve besteleri fazlasıyla hediyelen­dirmiştir ve hediyelendirmeler kimi zaman nakti para veya hediye eşya şeklinde olurken kimi zaman da bu dönemin en önemli imtiyaz ve liyakat araçlarından birisi olan nişan ve madalyalarla yapılmıştır.  Osmanlı döneminden başlayarak zamanla oluşma­ya başlayan marş besteleme geleneğine ait temel adımların bu bestecilerin eserleriyle atıldığı görülmektedir.

Türk müzik kültüründe marş türü eserlerin ilk örnekleri Avrupa kökenli bestecilere aittir. Bu duruma örnek olarak gösterilecek en önemli isimler ise bu kuruma şeflik yapan Donizetti ve Guatelli Paşa’lar­dır. Her iki bestecinin padişahlar adına bestelediği marşlar yaklaşık 75 yıl boyunca Osmanlı İmparatorluğunun resmi marşı olarak kabul görmüş ve bu besteciler Musika-i Hümâyûn çatısı altında padişahların maddi ve ma­nevi taltifatlarına mazhar olmuşlardır.

XIX. yüzyıl sonlarında Musika-i Hümâyûn’un daha da işlevsel hale gelmesiyle birlikte Marş türü eserler daha fazla görülmeye başlamış zaman içerisinde tören ve teşrifatların vazgeçilmez müzikal biçimi olarak görülmüştür. Osmanlı imparatorluğundan Türkiye Cumhuriyetine geçiş ise bu eserlerin daha da yoğunlaşmasını sağlamış ve bu eserler yeni kurulan Cumhuriyetin felsefesinin halka aktarımında önemli birer araç olarak işlevsel hale gelmiştir. Bu eserler tam anlamıyla Cumhuriyetin birer simgesi olarak müzik kültürümüzdeki yerini almıştır.

Bu sergi; Osmanlıdan Cumhuriyete geçiş döneminin müzikal anlamdaki belgeleyicisi olan marşları konu edinmekle birlikte yine aynı dönemlerin müzikal kültüründen nadide örnekleri de içerisinde barındırmaktadır. Tanzimat öncesi dönemle başlayan bu yeni müzikal kültürdeki renklenmenin Cumhuriyetle birlikte devamını örneklendiren bu eserler Türk müzik kültürünün önemli bir bileşenini oluşturmaktadır.

Fotoğraf Galerisi